|
|
De
geschiedenis van Uitgeverij Ordeman. Het
was op de eerste mei van 1975 dat Piet Ordeman met een oude op afbetaling
gekochte Tsjechische offsetpers zijn drukkerijtje startte in het voormalige pand
van de perspexbuiger Perridon aan de Rietvinkstraat 9 in het Rotterdamse Oude
Noorden. Ordeman had geen reguliere grafische opleiding genoten maar had als linkse activist grafische ervaring opgedaan in de ALSV-drukkerij aan de Witte Singel in Leiden die later werd omgevormd tot de door hem naamgegeven Leidse Socialistiese Drukkerij (LSD) aan de Morsstraat. Daarna verhuisde hij in opdracht van de KEN(ml), de politieke organisatie waarvan hij lid was, naar Rotterdam om daar enkele jaren leiding te geven aan de landelijke drukkerij van de net opgerichte SP (Socialistiese Partij) in de Crooswijkse Rubroekstraat, waar hij onder andere samenwerkte met Remy Poppe en Koos van Zomeren onder centraal bevel van Daan Monjé. De
start van een eigen drukkerij was enerzijds ingegeven door geldnood (de SP bood
een vergoeding waar de honden niet van konden leven), anderzijds door de
behoefte om de wereld kond te doen van zijn opvattingen over het wereldgebeuren
waarvoor in die tijd in de SP geen plaats was. Een drukkerij beginnen zonder
geld en zonder klanten was een hachelijk karwei. De eerste drukopdracht was dan
ook de productie van foldertjes waarmee reclame voor de zaak werd gemaakt naar
middenstanders in het Oude Noorden en Crooswijk. Daaruit volgden de eerste
drukopdrachten. Spoedig daarna kwamen de vaste grotere klanten zoals de
wijkorganen die met gemeentelijke subsidie maandelijks wijkkranten lieten maken
en diverse stedelijke en landelijke actiegroepen. Het
geld dat verdiend werd en de tijd die over bleef werden volledig besteed aan de
opbouw van een boekenfonds waarvan de eerste uitgave in december 1975 direct
zeer succesvol was, een brochure van 32 pagina’s over Molukkers, die binnen
een week na de treinkaping in Beilen werd geproduceerd en verspreid en die een
oplage van meer dan 10.000 exemplaren haalde. Vele uitgaven volgden, zo'n honderdvijftig brochures en boeken, poëzie, romans en werken over politiek, milieu en
derde wereld. Daarnaast werden jarenlang de Te Agenda (een scholierenagenda,
initiatief van een groep scholieren uit Oegstgeest) en de Solidariteitsagenda (een
initiatief van Oxfam Wereldwinkel in Antwerpen) uitgegeven. Aan
de fondsvorming werden belangrijke bijdragen geleverd door Richard van den Brink
en Liesbeth den Haan. In de jaren tachtig werden in samenwerking met Malek
Messaoudi onder de imprint Uitgeverij Hiwar/Editions Hiwar werken
uitgegeven uit en over Noord-Afrika in het Nederlands, Frans en Arabisch. In die
tijd werden ook ansichtkaarten uitgegeven en cassettes met muziek uit maghreb en
balkan. De uitgeverij verhuisde in de loop der jaren met de drukkerij mee naar
Kralingen (Jaffadwarsstraat, 1980) en het Centrum van Rotterdam (Schiestraat,
1985) en
doorstond enkele faillissementen. Toen Ordeman aan
het einde van 1990 zijn drukkerij verkocht aan Jan Goos, daalde daarmee
het aantal boekprodukties. In de jaren negentig zijn weinig nieuwe uitgaven
gedaan en ook het nog leverbare fonds werd nauwelijks meer
gedistribueerd. Ordeman heeft zich
thans met archief en voorraad gevestigd onder de rook van Amsterdam, in het
naargeestige Noordhollandse dorp Landsmeer waar hij zich middels totaal andere
commerciële activiteiten in korte tijd opwerkte tot rijkste man van dat afzichtelijke VVD-dorp. Inmiddels nadert zijn pensioen waarmee het waarschijnlijk lijkt dat er
weer enkele nieuwe uitgaven zullen gaan verschijnen. Een fondsoverzicht
staat elders op deze site. Uitgeverij
Ordeman, Postbus 37400, 1030 AK Amsterdam E-mail: uitgeverij@ordeman.nl. |
|