Historie
     
      

 

 

De geschiedenis van Uitgeverij Ordeman.

Het was op de eerste mei van 1975 dat Piet Ordeman met een oude op afbetaling gekochte Tsjechische offsetpers zijn drukkerijtje startte in het voormalige pand van de perspexbuiger Perridon aan de Rietvinkstraat 9 in het Rotterdamse Oude Noorden.

Ordeman had geen reguliere grafische opleiding genoten maar had als linkse activist grafische ervaring opgedaan in de ALSV-drukkerij aan de Witte Singel in Leiden die later werd omgevormd tot de door hem naamgegeven Leidse Socialistiese Drukkerij (LSD) aan de Morsstraat. Daarna verhuisde hij in opdracht van de KEN(ml), de politieke organisatie waarvan hij lid was, naar Rotterdam om daar enkele jaren leiding te geven aan de landelijke drukkerij van de net opgerichte SP (Socialistiese Partij) in de Crooswijkse Rubroekstraat, waar hij onder andere samenwerkte met Remy Poppe en Koos van Zomeren onder centraal bevel van Daan Monjé.

De start van een eigen drukkerij was enerzijds ingegeven door geldnood (de SP bood een vergoeding waar de honden niet van konden leven), anderzijds door de behoefte om de wereld kond te doen van zijn opvattingen over het wereldgebeuren waarvoor in die tijd in de SP geen plaats was. Een drukkerij beginnen zonder geld en zonder klanten was een hachelijk karwei. De eerste drukopdracht was dan ook de productie van foldertjes waarmee reclame voor de zaak werd gemaakt naar middenstanders in het Oude Noorden en Crooswijk. Daaruit volgden de eerste drukopdrachten. Spoedig daarna kwamen de vaste grotere klanten zoals de wijkorganen die met gemeentelijke subsidie maandelijks wijkkranten lieten maken en diverse stedelijke en landelijke actiegroepen.

Het geld dat verdiend werd en de tijd die over bleef werden volledig besteed aan de opbouw van een boekenfonds waarvan de eerste uitgave in december 1975 direct zeer succesvol was, een brochure van 32 pagina’s over Molukkers, die binnen een week na de treinkaping in Beilen werd geproduceerd en verspreid en die een oplage van meer dan 10.000 exemplaren haalde. Vele uitgaven volgden, zo'n honderdvijftig brochures en boeken, poëzie, romans en werken over politiek, milieu en derde wereld. Daarnaast werden jarenlang de Te Agenda (een scholierenagenda, initiatief van een groep scholieren uit Oegstgeest) en de Solidariteitsagenda (een initiatief van Oxfam Wereldwinkel in Antwerpen) uitgegeven.

Aan de fondsvorming werden belangrijke bijdragen geleverd door Richard van den Brink en Liesbeth den Haan. In de jaren tachtig werden in samenwerking met Malek Messaoudi onder de imprint Uitgeverij Hiwar/Editions Hiwar werken uitgegeven uit en over Noord-Afrika in het Nederlands, Frans en Arabisch. In die tijd werden ook ansichtkaarten uitgegeven en cassettes met muziek uit maghreb en balkan. De uitgeverij verhuisde in de loop der jaren met de drukkerij mee naar Kralingen (Jaffadwarsstraat, 1980) en het Centrum van Rotterdam (Schiestraat, 1985) en doorstond enkele faillissementen.

Toen Ordeman aan het einde van 1990 zijn drukkerij verkocht aan Jan Goos, daalde daarmee het aantal boekprodukties. In de jaren negentig zijn weinig nieuwe uitgaven gedaan en ook het nog leverbare fonds werd nauwelijks meer gedistribueerd. Ordeman heeft zich thans met archief en voorraad gevestigd onder de rook van Amsterdam, in het naargeestige Noordhollandse dorp Landsmeer waar hij zich middels totaal andere commerciële activiteiten in korte tijd opwerkte tot rijkste man van dat afzichtelijke VVD-dorp. Inmiddels nadert zijn pensioen waarmee het waarschijnlijk lijkt dat er weer enkele nieuwe uitgaven zullen gaan verschijnen. Een fondsoverzicht staat elders op deze site.

Uitgeverij Ordeman, Postbus 37400, 1030 AK Amsterdam

E-mail: uitgeverij@ordeman.nl.